19 (44-45) - ലളിതാ സഹസ്രനാമം

 44.നഖദീധിതിസംഛന്നനമജ്ജനതമോഗുണാ

നഖദീധിതിസംഛന്നനമജ്ജനതമോഗുണായൈ നമഃ

അമ്മയുടെ കാൽവിരലിലെ നഖങ്ങളുടെ തിളങ്ങുന്ന കിരണങ്ങളാൽ ഭക്തരുടെ ഇരുട്ട് അകറ്റുന്നു. ദിധിതി എന്ന വാക്കിന്റെ  അർത്ഥം വെളിച്ചം എന്നാണ്. മജ്ജന എന്നാൽ നമ്മുടെ പൊടി നീക്കം ചെയ്യുന്നു, അനാവശ്യവുമായ അലസതയെ തുടച്ചുനീക്കുന്നു, തൂത്തുവാരുന്നു എന്നും അർത്ഥമുണ്ട്.  തമോഗുണ എന്നത് ഭക്തരുടെ മനസ്സിലുള്ള അജ്ഞതയുടെ അന്ധകാരമാണ്. ദേവിയുടെ പാദങ്ങളിൽ നിരന്തരം സാഷ്ടാംഗം പ്രണമിക്കുന്നതിലൂടെ അവരുടെ അജ്ഞത നീങ്ങി അവർക്ക്  അറിവ് ലഭിക്കുന്നു. നഖത്തിന്റെ തിളക്കം കൊണ്ട് ഭക്തരുടെ മനസ്സിലെ ഇരുട്ട് അകറ്റുന്നവൾ. അമ്മയുടെ പാദങ്ങൾ അവരുടെ തിളക്കമാർന്ന തിളക്കം കാരണം പ്രചോദനവും വഴികാട്ടിയുമാണ്.

45.പദദ്വയപ്രഭാജാലപരാകൃതസരോരുഹാ

പദദ്വയപ്രഭാജാലപരാകൃതസരോരുഹായൈ നമഃ

"പാദ ദ്വയ" എന്നാൽ "ജോടി പാദങ്ങൾ" എന്നാണ്. സൗന്ദര്യത്തിൽ താമരപ്പൂക്കളേക്കാൾ മനോഹരവും, ഒരു വ്യക്തിയെ ദൈവിക അറിവിലേക്ക് നയിക്കുന്ന ഗുരുപാദുകം പോലെ അറിവിന്റെ ഉറവിടമാണ് ദേവിയുടെ ദിവ്യ പാദങ്ങൾ. പ്രകാശത്തിന്റെ വലയമാണ് പ്രഭജാലം. മനസ്സിലൂടെയും ഇന്ദ്രിയങ്ങളിലൂടെയും പ്രകാശം അനുഭവിക്കാമെന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം. മൃഗങ്ങളെയും മനുഷ്യരെയും വേർതിരിച്ചറിയാൻ പാദദ്വയ അല്ലെങ്കിൽ രണ്ട് പാദങ്ങൾ ഇവിടെ പ്രത്യേകം പരാമർശിക്കുന്നു. രണ്ടാമതായി, രണ്ട് പാദങ്ങൾ ദ്വൈതത്തിൻ്റെയും അദ്വൈതത്തിൻ്റെയും രണ്ട് ചിന്താധാരകളെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. ദൈവവും വ്യക്തിയും ഉണ്ടെന്ന് ദ്വൈതം പറയുന്നു. ദൈവവും വ്യക്തിയും ഒന്നുതന്നെയാണെന്ന് അദ്വൈതം പറയുന്നു. അറിയപ്പെടുന്ന ലോകവും അജ്ഞാതമായ പ്രപഞ്ച അസ്തിത്വവുമാണ് ദ്വയ.